Niedawno odkryto nową chorobę neurodegradacyjną w rasie lagotto romagnolo – chorobę spichrzeniową (lagotto storage disease – LSD). W badaniach nad jej genetycznym podłożem współpracują laboratoria Uniwersytetu w Helsinkach w Finlandii i Uniwersytetu w Bernie w Szwajcarii. Dotychczas przetestowano ponad 1300 próbek DNA lagotto dostarczonych do innych celów, a dzięki współpracy hodowców i właścicieli lagotto pula próbek do badań cały czas się powiększa. Spośród wszystkich przebadanych psów 11% było nosicielami zmutowanego genu, a 1% posiadał dwie kopie zmutowanego genu.

Objawami opisywanego zaburzenia móżdżkowego są m.in. zaburzenia koordynacji ruchowej, nieskoordynowany chód, mimowolne ruchy gałek ocznych (oczopląs), zmiany zachowania, a w szczególności wzrastająca agresja.

Zmiany w zachowaniu i pierwsze objawy pojawiają się u młodych psów w wieku od 4 miesięcy do 4 lat. Choroba jest postępująca i stan chorych zwierząt pogarsza się do tego stopnia, że muszą być poddane eutanazji. Jak dotąd nie wynaleziono lekarstwa na tę chorobę.

W obrazie patologicznym preparatów z móżdżku chorych psów można zauważyć gromadzenie się w neuronach móżdżku „materiału”, który prowadzi do dysfunkcji i śmierci komórek nerwowych. Ustalono, że do tego gromadzenia się „materiału” dochodzi na skutek niedoboru jednego z enzymów, ale na razie nie wiadomo jakiego rodzaju „materiał” jest gromadzony, Stwierdzono jedynie, że te wtręty pojawiają się również w innych komórkach ciała np. w prostacie.

Wyniki badań nad podłożem genetycznym tego schorzenia wskazują, że dziedziczy się ono w sposób autosomalny recesywny (podobnie jak młodzieńcza padaczka lagotto), czyli aby pies był zagrożony tą chorobą musi odziedziczyć po rodzicach dwie kopie zmutowanego genu.

Lagotto, które mają dwie kopie niezmutowanego genu (wynik normal) nie przekażą tego zaburzenia swoim potomkom. Psy, które są nosicielami zmutowanego genu (wynik carrier) - czyli odziedziczyły jedną kopię genu prawidłową i jedną kopię zmutowaną - przekażą gen zmutowany części swojego potomstwa. U tych psów ryzyko zachorowania jest minimalne, ale w hodowli mogą być używane tylko w parze z lagotto z wynikiem normal. Nie powinno się kojarzyć ze sobą dwóch lagotto z wynikiem carrier ze względu na to, że część potomstwa może odziedziczyć dwie kopie zmutowanego genu (wynik affected). Psy z wynikiem affected odziedziczyły dwie kopie zmutowanego genu po swoich rodzicach i u nich ryzyko rozwoju choroby jest bardzo wysokie.

Ze względu na podobieństwo symptomów i wieku ich pierwszego wystąpienia w przypadku kilku chorób, nie jest możliwe postawienie pełnej diagnozy tylko w oparciu o objawy choroby u psa. Przyczyna mutacji genetycznej zaburzeń móżdżkowych u lagotto nie została jeszcze zidentyfikowana i wciąż trwają badania nad ich ustaleniem.